Systematyczna popularyzacja narkotyków, zwłaszcza wśród młodzieży, oraz łatwy dostęp
do leków psychotropowych, nasennych, przeciwbólowych i ich nadużywanie powodują,
że znaczny odsetek osób przyjmujących wymienione specyfiki uczestniczy, będąc pod ich
wpływem, w ruchu drogowym i stwarza ogromne zagrożenie dla siebie, a także innych
użytkowników dróg16.
Problem ten znalazł odzwierciedlenie w przepisach prawa. I tak, na gruncie kodeksu
karnego funkcjonuje pojęcie „stan pod wpływem środka odurzającego”, a w kodeksie
wykroczeń i ustawie — Prawo o ruchu drogowym — „stan po użyciu środka działającego
podobnie do alkoholu”. Istnieje ustawowy miernik w wypadku spożycia alkoholu ety-
lowego; granice stanowi stan po użyciu alkoholu i stan nietrzeźwości, czego nie można
skonstatować w wypadku stanu po użyciu podobnie (do alkoholu) działającego środka
oraz stanu pod wpływem środka odurzającego
Za środki działające podobnie do alkoholu uznano następujące substancje: opiaty,
amfetaminę i jej analogi (takie, jak MDA, MDMA, MDEA), kokainę, tetrahydrokanabinole
i benzodiazepiny. Wykaz tych środków, warunki i sposób przeprowadzania badań na ich
obecność w organizmie oraz granice ich oznaczalności (LOQ) we krwi i w moczu zostały
sprecyzowane w rozporządzeniu ministra zdrowia18.
Często się zdarza, że u osób zatrzymanych po zdarzeniu drogowym lub w trakcie ruty-
nowej kontroli drogowej nie stwierdza się obecności alkoholu w wydychanym powietrzu,
ale obserwacja ich zachowania19 nasuwa podejrzenie, że mogą się one znajdować pod
wpływem środków działających podobnie do alkoholu, ponieważ zdradzają charaktery-
styczne objawy odurzenia. W takiej sytuacji poddaje się osobę badaniu śliny20, stosując tzw.
szybkie testy o nazwie Drugwipe (ryc. 18.3.), które są dostępne w wersjach przeznaczonych
do wykrywania: amfetamin (łącznie z ecstasy), kanabinoidów, kokainy i opiatów. Ze względu
na łatwość użycia jest to test najchętniej wybierany przez funkcjonariuszy Policji.
Drugwipe jest testem jakościowym o wysokiej dokładności i niezawodności, umożli-
wiającym m.in. stwierdzenie konsumpcji narkotyków. Pozytywne wyniki testu muszą być
potwierdzone badaniami laboratoryjnymi, które wykonuje się metodami21 określonymi
w rozporządzeniu ministra zdrowia. Przesyłane do badań próbki krwi i moczu zabezpiecza
się analogicznie jak materiał do badań na obecność alkoholu, przy czym powinny być
pobrane w możliwie krótkim odstępie czasu od zdarzenia ze względu na przemiany meta-
boliczne i szybkość procesów wydalania oznaczanych substancji z organizmu.
Pierwszym etapem są badania skriningowe (przesiewowe). W Zakładzie Fizykochemii
CLKP w pracowni badań narkotyków w płynach ustrojowych skrining przeprowadza się
na analizatorze immunologicznym o nazwie EVOLIS firmy BioRad (ryc. 18.4.). Dodatnie
wyniki skriningu potwierdza się metodami instrumentalnymi, tj. metodą chromatografii
gazowej sprzężonej ze spektrometrią masową (GC/MS) i metodą wysokosprawnej chro-
matografii cieczowej sprzężonej ze spektrometrią masową (LC/MS).
do leków psychotropowych, nasennych, przeciwbólowych i ich nadużywanie powodują,
że znaczny odsetek osób przyjmujących wymienione specyfiki uczestniczy, będąc pod ich
wpływem, w ruchu drogowym i stwarza ogromne zagrożenie dla siebie, a także innych
użytkowników dróg16.
Problem ten znalazł odzwierciedlenie w przepisach prawa. I tak, na gruncie kodeksu
karnego funkcjonuje pojęcie „stan pod wpływem środka odurzającego”, a w kodeksie
wykroczeń i ustawie — Prawo o ruchu drogowym — „stan po użyciu środka działającego
podobnie do alkoholu”. Istnieje ustawowy miernik w wypadku spożycia alkoholu ety-
lowego; granice stanowi stan po użyciu alkoholu i stan nietrzeźwości, czego nie można
skonstatować w wypadku stanu po użyciu podobnie (do alkoholu) działającego środka
oraz stanu pod wpływem środka odurzającego
Za środki działające podobnie do alkoholu uznano następujące substancje: opiaty,
amfetaminę i jej analogi (takie, jak MDA, MDMA, MDEA), kokainę, tetrahydrokanabinole
i benzodiazepiny. Wykaz tych środków, warunki i sposób przeprowadzania badań na ich
obecność w organizmie oraz granice ich oznaczalności (LOQ) we krwi i w moczu zostały
sprecyzowane w rozporządzeniu ministra zdrowia18.
Często się zdarza, że u osób zatrzymanych po zdarzeniu drogowym lub w trakcie ruty-
nowej kontroli drogowej nie stwierdza się obecności alkoholu w wydychanym powietrzu,
ale obserwacja ich zachowania19 nasuwa podejrzenie, że mogą się one znajdować pod
wpływem środków działających podobnie do alkoholu, ponieważ zdradzają charaktery-
styczne objawy odurzenia. W takiej sytuacji poddaje się osobę badaniu śliny20, stosując tzw.
szybkie testy o nazwie Drugwipe (ryc. 18.3.), które są dostępne w wersjach przeznaczonych
do wykrywania: amfetamin (łącznie z ecstasy), kanabinoidów, kokainy i opiatów. Ze względu
na łatwość użycia jest to test najchętniej wybierany przez funkcjonariuszy Policji.
Drugwipe jest testem jakościowym o wysokiej dokładności i niezawodności, umożli-
wiającym m.in. stwierdzenie konsumpcji narkotyków. Pozytywne wyniki testu muszą być
potwierdzone badaniami laboratoryjnymi, które wykonuje się metodami21 określonymi
w rozporządzeniu ministra zdrowia. Przesyłane do badań próbki krwi i moczu zabezpiecza
się analogicznie jak materiał do badań na obecność alkoholu, przy czym powinny być
pobrane w możliwie krótkim odstępie czasu od zdarzenia ze względu na przemiany meta-
boliczne i szybkość procesów wydalania oznaczanych substancji z organizmu.
Pierwszym etapem są badania skriningowe (przesiewowe). W Zakładzie Fizykochemii
CLKP w pracowni badań narkotyków w płynach ustrojowych skrining przeprowadza się
na analizatorze immunologicznym o nazwie EVOLIS firmy BioRad (ryc. 18.4.). Dodatnie
wyniki skriningu potwierdza się metodami instrumentalnymi, tj. metodą chromatografii
gazowej sprzężonej ze spektrometrią masową (GC/MS) i metodą wysokosprawnej chro-
matografii cieczowej sprzężonej ze spektrometrią masową (LC/MS).