Eksperyment procesowo-kryminalistyczny jest uznawany za czynność niepowtarzalną. Ze
względu na nieodwracalne zmiany warunków przeprowadzania i właściwości psychofi-
zyczne ludzi większość eksperymentów realizowanych w postępowaniu przygotowawczym
nie jest powtarzana w stadium jurysdykcyjnym. Właściwa rejestracja jego przebiegu oraz
uzyskanych wyników odgrywa więc istotne znaczenie.
Zgodnie z art. 143 § 1 pkt 5 k.p.k. z przeprowadzonego eksperymentu procesowo-
-kryminalistycznego należy obligatoryjnie spisać protokół, którego treść i forma powinny
odpowiadać wymaganiom określonym w artykułach: 148, 150, 151 k.p.k.
Przebieg i wyniki eksperymentu są opisywane na przygotowanym w tym celu formularzu
„Protokół eksperymentu procesowego”26. Protokół ten składa się z trzech części.
Część wstępna zawiera:
— oznaczenia sprawy (l.dz., RSD, Ds.);
— dokładne oznaczenie miejsca i czasu (data, godzina) przeprowadzania eksperymentu;
— dane osoby przeprowadzającej eksperyment (stopień, imię, nazwisko, jednostka);
— podstawy prawne tych czynności (art. art. 211, 308 § 1, 311 § 2, 3 i 5 k.p.k., zgodnie
z art. 143 § 1 pkt 5 k.p.k. lub polecenie sądu bądź prokuratora);
— wykaz uczestników i określenie ich roli w eksperymencie (charakter uczestnictwa,
stopień, imię, nazwisko, miejsce pracy lub zamieszkania);
— informację o uprzedzeniu świadków o odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 k.k.
za złożenie fałszywego zeznania oraz o zapoznaniu ich z treścią art. art. 179, 180,
182, 183, 185 k.p.k. (potwierdzone podpisami);
— informację o uprzedzeniu uczestników eksperymentu o jednoczesnym utrwalaniu
czynności za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk, zgodnie z art.
147 § 1 k.p.k. (dodatkowo należy podać rodzaj i cechy identyfikacyjne urządzenia,
nośnika oraz techniczne warunki rejestracji eksperymentu);
— określenie celu eksperymentu procesowo-kryminalistycznego;
— wskazanie budzącej wątpliwości podstawy przeprowadzenia eksperymentu (zeznania
świadków, wyjaśnienia podejrzanego).
Część opisowa obejmuje:
— dokładne określenie warunków, w jakich przeprowadza się eksperyment, z uwzględ-
nieniem czasu, miejsca badań, warunków atmosferycznych, sytuacji na miejscu,
dokonanej inscenizacji, wykorzystywanych przedmiotów itp.;
— opis zmian w warunkach, w których przeprowadzono eksperyment, z podaniem, na
czym te zmiany polegały (np. urosły liście, ścięto drzewo);
— dokładny, chronologiczny opis przebiegu wszystkich czynności wykonywanych w toku
eksperymentu (opis przebiegu doświadczeń i odtwarzania, w jakich warunkach
i z czyim udziałem odbywało się to itp.);
— szczegółowy opis wyników każdego doświadczenia (oraz informacje o sposobie ich
utrwalenia — sporządzonej dokumentacji dodatkowej);
— opinie biegłych;
— opis ujawnionych (nowych) dowodów (rodzaj, sposób ujawnienia i zabezpieczenia);
— oświadczenia i wnioski uczestników eksperymentu;
— treść przesłuchań oraz innych czynności dowodowych (art. 212 k.p.k.).
Część końcowa protokołu powinna zawierać:
— wyliczenie sporządzonych dokumentów pomocniczych z podaniem liczby szkiców,
naświetlonych negatywów, nagrań (w minutach) na taśmach magnetofonowych lub
magnetowidowych;
— poprawki i uzupełnienia w tekście (art. 151 k.p.k.) oraz żądania wniesione na pod-
stawie art. 148 § 2 k.p.k.;
— zarzuty co do treści protokołu zgłaszane przez osoby uczestniczące w czynności wraz
z oświadczeniem osoby wykonującej czynność na podstawie art. 150 § 2 k.p.k.;
— określenie czasu zakończenia czynności (data, godzina);
— wzmiankę o odczytaniu (osobistym przez uczestnika czynności lub przez prowadzą-
cego) protokołu;
— podpisy uczestników eksperymentu.
Dokumentację dodatkową sporządzaną do protokołu eksperymentu mogą stanowić:
— tablice fotograficzne,
— szkice,
— nagrania na taśmie magnetowidowej, magnetofonowej lub na nośnikach cyfrowych,
— notatki urzędowe.
Szczegółowe zasady sporządzania dokumentacji dodatkowej zostały opisane w innych
rozdziałach niniejszej publikacji27.
względu na nieodwracalne zmiany warunków przeprowadzania i właściwości psychofi-
zyczne ludzi większość eksperymentów realizowanych w postępowaniu przygotowawczym
nie jest powtarzana w stadium jurysdykcyjnym. Właściwa rejestracja jego przebiegu oraz
uzyskanych wyników odgrywa więc istotne znaczenie.
Zgodnie z art. 143 § 1 pkt 5 k.p.k. z przeprowadzonego eksperymentu procesowo-
-kryminalistycznego należy obligatoryjnie spisać protokół, którego treść i forma powinny
odpowiadać wymaganiom określonym w artykułach: 148, 150, 151 k.p.k.
Przebieg i wyniki eksperymentu są opisywane na przygotowanym w tym celu formularzu
„Protokół eksperymentu procesowego”26. Protokół ten składa się z trzech części.
Część wstępna zawiera:
— oznaczenia sprawy (l.dz., RSD, Ds.);
— dokładne oznaczenie miejsca i czasu (data, godzina) przeprowadzania eksperymentu;
— dane osoby przeprowadzającej eksperyment (stopień, imię, nazwisko, jednostka);
— podstawy prawne tych czynności (art. art. 211, 308 § 1, 311 § 2, 3 i 5 k.p.k., zgodnie
z art. 143 § 1 pkt 5 k.p.k. lub polecenie sądu bądź prokuratora);
— wykaz uczestników i określenie ich roli w eksperymencie (charakter uczestnictwa,
stopień, imię, nazwisko, miejsce pracy lub zamieszkania);
— informację o uprzedzeniu świadków o odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 k.k.
za złożenie fałszywego zeznania oraz o zapoznaniu ich z treścią art. art. 179, 180,
182, 183, 185 k.p.k. (potwierdzone podpisami);
— informację o uprzedzeniu uczestników eksperymentu o jednoczesnym utrwalaniu
czynności za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk, zgodnie z art.
147 § 1 k.p.k. (dodatkowo należy podać rodzaj i cechy identyfikacyjne urządzenia,
nośnika oraz techniczne warunki rejestracji eksperymentu);
— określenie celu eksperymentu procesowo-kryminalistycznego;
— wskazanie budzącej wątpliwości podstawy przeprowadzenia eksperymentu (zeznania
świadków, wyjaśnienia podejrzanego).
Część opisowa obejmuje:
— dokładne określenie warunków, w jakich przeprowadza się eksperyment, z uwzględ-
nieniem czasu, miejsca badań, warunków atmosferycznych, sytuacji na miejscu,
dokonanej inscenizacji, wykorzystywanych przedmiotów itp.;
— opis zmian w warunkach, w których przeprowadzono eksperyment, z podaniem, na
czym te zmiany polegały (np. urosły liście, ścięto drzewo);
— dokładny, chronologiczny opis przebiegu wszystkich czynności wykonywanych w toku
eksperymentu (opis przebiegu doświadczeń i odtwarzania, w jakich warunkach
i z czyim udziałem odbywało się to itp.);
— szczegółowy opis wyników każdego doświadczenia (oraz informacje o sposobie ich
utrwalenia — sporządzonej dokumentacji dodatkowej);
— opinie biegłych;
— opis ujawnionych (nowych) dowodów (rodzaj, sposób ujawnienia i zabezpieczenia);
— oświadczenia i wnioski uczestników eksperymentu;
— treść przesłuchań oraz innych czynności dowodowych (art. 212 k.p.k.).
Część końcowa protokołu powinna zawierać:
— wyliczenie sporządzonych dokumentów pomocniczych z podaniem liczby szkiców,
naświetlonych negatywów, nagrań (w minutach) na taśmach magnetofonowych lub
magnetowidowych;
— poprawki i uzupełnienia w tekście (art. 151 k.p.k.) oraz żądania wniesione na pod-
stawie art. 148 § 2 k.p.k.;
— zarzuty co do treści protokołu zgłaszane przez osoby uczestniczące w czynności wraz
z oświadczeniem osoby wykonującej czynność na podstawie art. 150 § 2 k.p.k.;
— określenie czasu zakończenia czynności (data, godzina);
— wzmiankę o odczytaniu (osobistym przez uczestnika czynności lub przez prowadzą-
cego) protokołu;
— podpisy uczestników eksperymentu.
Dokumentację dodatkową sporządzaną do protokołu eksperymentu mogą stanowić:
— tablice fotograficzne,
— szkice,
— nagrania na taśmie magnetowidowej, magnetofonowej lub na nośnikach cyfrowych,
— notatki urzędowe.
Szczegółowe zasady sporządzania dokumentacji dodatkowej zostały opisane w innych
rozdziałach niniejszej publikacji27.