Ewakuacja to celowe i zorganizowane wynoszenie, wyprowadzanie lub wywożenie lud-
ności i mienia z rejonów, w których przebywanie może zagrażać ich życiu lub zdrowiu
do rejonów bezpiecznych. Ewakuacja jest jednym ze sposobów zbiorowej ochrony lud-
ności. Ma na celu minimalizowanie strat powodowanych zagrożeniami w okresie pokoju
i wojny. Ze względu na czas wystąpienia zagrożenia, wyróżnia się ewakuację planowaną
lub doraźną33.
Pobyt osób na miejscu zdarzenia w określonych sytuacjach może być niebezpieczny. Do
miejsc, w których trzeba zachować szczególną ostrożność z powodu zagrożenia życia bądź
zdrowia uczestników zdarzenia i osób zabezpieczających miejsce, należą:
1. Budynki uszkodzone wybuchem i pogorzeliska. Budynki i konstrukcje uszkodzone
wybuchem, pożarem lub później akcją gaśniczą mogą grozić zawaleniem. Miejsca tego
typu obfitują ponadto w różne wystające elementy, jak fragmenty blachy i szkła, które
mogą stać się przyczyną zranień. Ogromne zagrożenie stwarzają uszkodzone instalacje:
gazowa, elektryczna i grzewcza.
2. Miejsca o dużej koncentracji materiałów chemicznych grożą niebezpieczeństwem ze
względu na możliwość nagromadzenia w powietrzu toksycznych par lub gazów mogących
dostać się do płuc osób. Nagromadzone substancje łatwopalne mogą być przyczyną wy-
buchu lub pożaru. Groźne są również związki żrące.
3. Miejsca wypadków drogowych ze względu na niedostateczne oznakowanie stwarzają
zagrożenie potrącenia osób przez inne pojazdy poruszające się po drodze. Prawdopodo-
bieństwo wystąpienia takiej sytuacji potęgują takie czynniki, jak: ograniczona widoczność
(mgła, zmierzch, pora nocna), droga kręta lub szybkiego ruchu.
4. Miejsca znajdujące się na wysokości: dachy, rusztowania — zarówno na zewnątrz, jak
i wewnątrz pomieszczeń, zewnętrzne ściany wież, słupy, a także obiekty naturalne — półki
skalne, strome zbocza, urwiska, skarpy. Niebezpieczeństwo przebywania w tych miejscach
wynika z ograniczeń związanych z poruszaniem się, a także z możliwości upadku z wysoka.
5. Kanały, studnie, piwnice, podziemia — w tego rodzaju miejscach występuje nie-
dostateczne oświetlenie. W niewielkich i niewygodnych przestrzeniach łatwo przeoczyć
niebezpieczne, np. wystające ze ścian lub podłóg przedmioty, które znalazły się tam przy-
padkowo lub wcześniej stanowiły wyposażenie. Niebezpieczne jest także obsuwanie się
ścian, zawalanie się sklepienia, a także zapylenie i brak tlenu lub występowanie trującego
gazu (np. tlenku i dwutlenku węgla, metanu, siarkowodoru).
6. Inne miejsca szczególnie niebezpieczne to wnętrza, w których przebywanie lub nie-
umiejętne poruszanie się niewykwalifikowanego personelu może powodować narażenie
życia lub zdrowia. Są to wszelkiego typu specjalistyczne, wyizolowane pomieszczenia, takie
jak: stacje TRAFO, gazownie, przepompownie wody, hydrofornie, wieże ciśnień, chlorownie
itd. (drzwi do takich pomieszczeń z reguły są zaopatrzone w tabliczki z napisem: „Nieupo-
ważnionym wstęp wzbroniony”).
Ewakuacja ludzi musi być przemyślana i zaplanowana. Oznacza to, że policjanci lub
funkcjonariusze innych służb prowadzący ewakuację powinni przewidywać potencjalne
zagrożenia, jakie stwarza miejsce zdarzenia, określić drogi ewakuacji oraz wskazać bez-
pieczny obszar, do którego zostaną skierowani zagrożeni. Działania muszą być prowadzone
sprawnie oraz w sposób budzący zaufanie. Należy zachować spokój, aby nie dopuścić do
paniki i niekontrolowanej ucieczki. W czasach zagrożenia terroryzmem każdy obywatel
powinien wiedzieć, jak się zachować w sytuacji zamachu bombowego. Najważniejsze
zasady bezpieczeństwa to:
— opuścić miejsce zdarzenia, odchodząc na odległość dwukrotnie większą od granicy
obszaru, na którym występują skutki wybuchu,
— powiadomić wyspecjalizowane służby,
— nie powracać na miejsce zdarzenia ze względu na możliwość ponownego ataku.
— opuszczając miejsce, jeżeli to możliwe, zabrać posiadane przy sobie przedmioty — ułatwi
to przeszukiwanie terenu wyspecjalizowanym służbom,
— nie blokować dróg dojazdowych oraz bezwzględnie wykonywać polecenia operujących
służb.
ności i mienia z rejonów, w których przebywanie może zagrażać ich życiu lub zdrowiu
do rejonów bezpiecznych. Ewakuacja jest jednym ze sposobów zbiorowej ochrony lud-
ności. Ma na celu minimalizowanie strat powodowanych zagrożeniami w okresie pokoju
i wojny. Ze względu na czas wystąpienia zagrożenia, wyróżnia się ewakuację planowaną
lub doraźną33.
Pobyt osób na miejscu zdarzenia w określonych sytuacjach może być niebezpieczny. Do
miejsc, w których trzeba zachować szczególną ostrożność z powodu zagrożenia życia bądź
zdrowia uczestników zdarzenia i osób zabezpieczających miejsce, należą:
1. Budynki uszkodzone wybuchem i pogorzeliska. Budynki i konstrukcje uszkodzone
wybuchem, pożarem lub później akcją gaśniczą mogą grozić zawaleniem. Miejsca tego
typu obfitują ponadto w różne wystające elementy, jak fragmenty blachy i szkła, które
mogą stać się przyczyną zranień. Ogromne zagrożenie stwarzają uszkodzone instalacje:
gazowa, elektryczna i grzewcza.
2. Miejsca o dużej koncentracji materiałów chemicznych grożą niebezpieczeństwem ze
względu na możliwość nagromadzenia w powietrzu toksycznych par lub gazów mogących
dostać się do płuc osób. Nagromadzone substancje łatwopalne mogą być przyczyną wy-
buchu lub pożaru. Groźne są również związki żrące.
3. Miejsca wypadków drogowych ze względu na niedostateczne oznakowanie stwarzają
zagrożenie potrącenia osób przez inne pojazdy poruszające się po drodze. Prawdopodo-
bieństwo wystąpienia takiej sytuacji potęgują takie czynniki, jak: ograniczona widoczność
(mgła, zmierzch, pora nocna), droga kręta lub szybkiego ruchu.
4. Miejsca znajdujące się na wysokości: dachy, rusztowania — zarówno na zewnątrz, jak
i wewnątrz pomieszczeń, zewnętrzne ściany wież, słupy, a także obiekty naturalne — półki
skalne, strome zbocza, urwiska, skarpy. Niebezpieczeństwo przebywania w tych miejscach
wynika z ograniczeń związanych z poruszaniem się, a także z możliwości upadku z wysoka.
5. Kanały, studnie, piwnice, podziemia — w tego rodzaju miejscach występuje nie-
dostateczne oświetlenie. W niewielkich i niewygodnych przestrzeniach łatwo przeoczyć
niebezpieczne, np. wystające ze ścian lub podłóg przedmioty, które znalazły się tam przy-
padkowo lub wcześniej stanowiły wyposażenie. Niebezpieczne jest także obsuwanie się
ścian, zawalanie się sklepienia, a także zapylenie i brak tlenu lub występowanie trującego
gazu (np. tlenku i dwutlenku węgla, metanu, siarkowodoru).
6. Inne miejsca szczególnie niebezpieczne to wnętrza, w których przebywanie lub nie-
umiejętne poruszanie się niewykwalifikowanego personelu może powodować narażenie
życia lub zdrowia. Są to wszelkiego typu specjalistyczne, wyizolowane pomieszczenia, takie
jak: stacje TRAFO, gazownie, przepompownie wody, hydrofornie, wieże ciśnień, chlorownie
itd. (drzwi do takich pomieszczeń z reguły są zaopatrzone w tabliczki z napisem: „Nieupo-
ważnionym wstęp wzbroniony”).
Ewakuacja ludzi musi być przemyślana i zaplanowana. Oznacza to, że policjanci lub
funkcjonariusze innych służb prowadzący ewakuację powinni przewidywać potencjalne
zagrożenia, jakie stwarza miejsce zdarzenia, określić drogi ewakuacji oraz wskazać bez-
pieczny obszar, do którego zostaną skierowani zagrożeni. Działania muszą być prowadzone
sprawnie oraz w sposób budzący zaufanie. Należy zachować spokój, aby nie dopuścić do
paniki i niekontrolowanej ucieczki. W czasach zagrożenia terroryzmem każdy obywatel
powinien wiedzieć, jak się zachować w sytuacji zamachu bombowego. Najważniejsze
zasady bezpieczeństwa to:
— opuścić miejsce zdarzenia, odchodząc na odległość dwukrotnie większą od granicy
obszaru, na którym występują skutki wybuchu,
— powiadomić wyspecjalizowane służby,
— nie powracać na miejsce zdarzenia ze względu na możliwość ponownego ataku.
— opuszczając miejsce, jeżeli to możliwe, zabrać posiadane przy sobie przedmioty — ułatwi
to przeszukiwanie terenu wyspecjalizowanym służbom,
— nie blokować dróg dojazdowych oraz bezwzględnie wykonywać polecenia operujących
służb.