OSKARŻYCIEL PUBLICZNY

Kazimierz

Well-known member
Członek ekipy
Kierownik jednostki powinien zapewnić udział policjanta w charakterze oskarżyciela publicznego
w rozprawie toczącej się przed sądem na podstawie wniosku o ukaranie złożonego przez Policje. Udział
policjanta w rozprawie w charakterze oskarżyciela publicznego zapewnia się, gdy rozpoznawane są sprawy
o wykroczenia:
1) zawierające znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, popełnione przez sprawce uprzednio karane-
go za podobne przestępstwo lub wykroczenie albo popełnione po użyciu alkoholu lub podobnie działającego
środka;
2) objęte postępowaniem przyspieszonym;
3) w których uczestniczy obrońca;
4) w których uczestniczy biegły powołany na wniosek Policji;
5) w których przewiduje się orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów;
6) w których Policja wniosła środek odwoławczy.
Do wykonywania funkcji oskarżyciela publicznego, w zależności od liczby spraw o wykroczenia kierowanych do sądów działających na danym terenie, można wyznaczyć jednego policjanta jako stałego oskarży-
ciela lub kilku policjantów, jako zespół oskarżycieli. W jednostkach Policji, w których utworzono zespół oskarżycieli, dopuszcza się wprowadzenie specjalizacji w oskarżaniu według kategorii wykroczeń. Do wykonywania
funkcji oskarżyciela publicznego wyznaczać się powinno policjantów posiadających odpowiednią wiedze ogólna i zawodowa oraz właściwe predyspozycje. W celu zapewnienia sprawnej organizacji oskarżania organ
Policji powinien porozumieć się z prezesem sądu, aby poszczególne wokandy w miarę możliwości zawierały
sprawy o wykroczenia tego samego rodzaju (np. przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji),
pochodzące z jednego policyjnego rejonu służbowego oraz były przesyłane w terminie pozwalającym na na-
leżyte przygotowanie się policjantów do udziału w rozprawie.
Nadzór nad wykonywaniem funkcji oskarżyciela publicznego sprawuje organ Policji lub policjanci wyznaczeni
przez ten organ, którzy w tym zakresie są uprawnieni w szczególności do:
1) oceny prowadzonych czynności wyjaśniających, prawidłowości i zasadności kierowania wniosków o uka-
ranie do sądu;
2) sporządzania kart nadzoru nad czynnościami wyjaśniającymi;
3) inicjowania wnoszenia środków odwoławczych i sprzeciwów od rozstrzygnięć sądu;
4) wyznaczania oskarżycieli publicznych do udziału w rozprawach oraz czuwania nad
należytym przygotowaniem się ich do rozpraw;
5) kontrolowania pracy oskarżycieli publicznych bezpośrednio w toku rozpraw oraz wysłuchiwania ich sprawo-
zdań z przebiegu i wyników rozpraw;
6) okresowego analizowania i oceniania pracy poszczególnych oskarżycieli publicznych;
7) organizowania i prowadzenia szkoleń oskarżycieli publicznych i policjantów wykonujących czynności wy-
jaśniające.
Policjant występujący w charakterze oskarżyciela publicznego powinien dążyć do obiektywnego i wszech-
stronnego rozpoznania sprawy, kierować się względami interesu publicznego i zasadą bezstronności, oddzia-
ływać na wymiar kar i środków karnych zgodnie z przepisami prawa i celami społeczno-wychowawczymi, jakie
maja one spełnić. Policjant wyznaczony do udziału w rozprawie w charakterze oskarżyciela publicznego jest
obowiązany należycie przygotować się do wykonania tych zadań, a w szczególności zapoznać się z treścią
wniosku o ukaranie, z materiałem dowodowym i danymi dotyczącymi obwinionego. Jeżeli we wniosku o uka-
ranie występują braki formalne lub oczywiste omyłki pisarskie, które nie wymagają zwrócenia sprawy wniosko-
dawcy w celu ich uzupełnienia (np. niewłaściwa pisownia nazwiska obwinionego), oskarżyciel publiczny, za
zgoda sędziego prowadzącego rozprawę, może je usunąć we własnym zakresie.
W toku rozprawy oskarżyciel publiczny jest uprawniony, w szczególności do:
1) wypowiadania się co do wszystkich kwestii podlegających rozstrzygnięciu przez sad;
2) zgłaszania wniosków co do dalszego biegu postępowania (np. odroczenia rozprawy) i przeprowadzania
dowodów (np. bezpośredniego przesłuchania świadka, odczytania protokołu przesłuchania lub innych danych
z akt sprawy);
3) przedkładania nowych dowodów oraz wnioskowania o ich przeprowadzenie (np. powołanie biegłego), jeżeli
taka potrzeba wyniknie na rozprawie;
4) zadawania pytań obwinionemu, świadkom, biegłemu w toku ich przesłuchania, po
pytaniach stawianych przez sad, w celu wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy i ustalenia praw-
dy;
5) zabrania głosu po zamknięciu przewodu sądowego w celu ustosunkowania się do wyjaśnień obwinionego,
zeznań świadków i innych dowodów, wskazania społecznej szkodliwości czynu, jakiego dopuścił się obwinio-
ny i złożenia oświadczenia o podtrzymaniu zarzutu oraz wniosku co do rodzaju i wysokości kary oraz środka
karnego;
6) repliki na argumenty zawarte w przemowie obwinionego lub jego obrońcy.
Oskarżyciel publiczny powinien odstąpić od popierania wniosku o ukaranie, jeżeli w toku rozprawy okaże się,
że oskarżenie jest bezzasadne, brak jest dostatecznych dowodów winy, a także, gdy na rozprawie wyjdą na
jaw okoliczności wyłączające orzekanie w danej sprawie.
Jeżeli oskarżyciel publiczny stwierdził uchybienia i nieprawidłowości w zakresie przygotowania spraw kierowa-
nych do sądu lub udziału policjantów w postępowaniu przed sądem, sporządza i przedkłada drogą służbowa
organowi Policji notatkę służbową, w której opisuje:
1) braki i uchybienia w zakresie przygotowania materiałów dowodowych w sprawach kierowanych do sadu;
2) przyczyny wydanych orzeczeń o uniewinnieniu lub umorzeniu postępowania,
Jeżeli zachodzą okoliczności wyłączające policjanta od prowadzenia czynności wyjaśniających w sprawie
o wykroczenie lub udziału przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, określone w art. 40 § 1 pkt 1
– 4 i 6 oraz art. 41 § 1 k.p.k., policjant na mocy art. 19 § 1 k.p.w. powinien wyłączyć się z tych czynności, skła-
dając odpowiedni pisemny wniosek organowi Policji, który wydaje postanowienie o wyłączeniu. W przypadku
nie złożenia takiego wniosku organ Policji, zobowiązany jest wydać z urzędu postanowienie o wyłączeniu.
W miejsce wyłączonego policjanta wstępuje inny policjant wyznaczony przez organ Policji lub osobę upoważnioną przez ten organ.

Przemówienie oskarżycielskie

Cechami przemówienia oskarżycielskiego jest to, że ma ono być krótkie, rzeczowe, stanowcze, przekonywujące i usystematyzowane. Każde przemówienie jest inne, ponieważ musi być dostosowane do rodzaju i wagi sprawy. Przemówienie to pełni funkcję analityczną, na którą składa się ukazanie stanu faktycznego sprawy
w oparciu o ujawnione w toku rozprawy dowody oraz scharakteryzowanie osobowości obwinionego; postulatywną, w której wskazujemy kwalifikacje prawną czynu obwinionego oraz rodzaj i wymiar kary i środka karnego
i ostatnia funkcja jaką jest funkcja wychowawcza, w której przekonujemy o adekwatności i nieuchronności kary
za popełnione wykroczenie.
Przemówienie oskarżycielskie, tak jak każde wystąpienie powinno składać się z trzech części – wstępu, rozwinięcia i zakończenia. We wstępie wskazujemy czy popieramy wniosek o ukaranie, a jeśli tak to czy w całości
czy w jakiejś jego części , jeśli odstępujemy od popierania wniosku to uzasadniamy dlaczego. W rozwinięciu
pokrótce omawiamy okoliczności popełnienia wykroczenia , pobudki jakimi kierował się obwiniony, sposób
w jaki czyn został popełniony, oraz społeczną szkodliwość tego wykroczenia. W rozwinięciu, należy również
scharakteryzować naruszony przepis oraz sylwetkę obwinionego, jak również ustosunkować się do przeprowadzonych dowodów. W zakończeniu precyzujemy wnioski co do rodzaju i wymiaru kary i środków karnych,
oraz innych kwestii podlegających rozstrzygnięciu.

 
Powrót
Góra