W art. 7 ust. 1 ustawy z 21 maja 1999 r. o broni i amunicji broń palną zdefiniowano jako
„niebezpieczne dla życia i zdrowia urządzenie, które w wyniku działania sprężonych gazów
powstałych na skutek spalania materiału miotającego jest zdolne do wystrzelenia pocisku
lub substancji z lufy albo elementu zastępującego lufę, a przez to do rażenia celów na
odległość z zastrzeżeniem ust. 2”.
W ustępie 2 art. 7 ustawy zdefiniowano broń palną sygnałową jako urządzenie, które
wywołuje skutek nie w postaci rażenia jak broń palna, ale w postaci efektu akustycznego
lub wizualnego. Kaliber lufy tej broni jest nie mniejszy niż 25 mm. W ust. 3 z kolei zdefi-
niowano broń palną alarmową jako „urządzenie wielokrotnego użycia, które w wyniku
działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego,
wywołuje efekt akustyczny, a wystrzelona z lufy lub elementu ją zastępującego substancja
razi cel na odległość nie większą niż 1 metr”.
W ustawowym określeniu broni palnej mieści się broń gazowa (gazowo-hukowa) jako
broń alarmowa wystrzeliwująca „substancję” w postaci gazu
. Definicję broni gazowej
zawiera Polska Norma z 17 grudnia 1990 r. PN-90 C-86100, określająca broń tego typu
jako „urządzenie w formie rewolweru, pistoletu lub w innym kształcie służące do wyrzucania
chemicznych środków obezwładniających na odległość za pomocą ładunku miotającego”.
W normie stwierdza się, że broń gazowa jest stosowana do rozprzestrzeniania chemicznych
środków obezwładniających oraz wystrzeliwania z niej nabojów akustycznych i sygnaliza-
cyjnych. Broń gazowa nie może być podatna na zmianę przeznaczenia, a szczególnie jej
konstrukcja powinna uniemożliwiać przerobienie na broń bojową i wystrzeliwanie przed-
miotów twardych (pocisków).
W przepisach prawa karnego i administracyjnego, literaturze kryminalistycznej,
encyklopediach i leksykonach spotkać można różne definicje broni palnej. W krymi-
nalistyce polskiej ukształtowała się następująca definicja: broń palna jest to niebez-
pieczny przedmiot (narzędzie), który ze względu na budowę oraz przewidziany przez
wytwórcę lub użytkownika sposób wykorzystania gazów powstających ze spalania
materiału miotającego ma zdolność wystrzelenia pocisku z energią mogącą spowo-
dować śmierć lub ciężkie obrażenia ciała człowieka8
.
Definicja ta uwzględnia następujące cechy konstytutywne broni palnej:
— broń palna wystrzeliwuje pocisk,
— pocisk ten wystrzeliwany jest siłą gazów powstających ze spalenia materiału miota-
jącego,
— energia wystrzeliwanego pocisku jest wystarczająca do spowodowania śmierci czło-
wieka lub ciężkich obrażeń ciała,
— zdolność do rażenia pociskiem zależy od konstrukcji broni i przewidzianej technologii
wystrzału — rodzaju i ilości materiału miotającego, warunków spalania, rodzaju
i masy pocisku.
Przedstawione pojęcie obejmuje wszelkie rodzaje broni palnej, począwszy od wojskowej,
przez sportową, myśliwską, urządzenia i aparaty broniopodobne aż po samodziałową,
produkowaną chałupniczo. Kwalifikowanie danego urządzenia samodziałowego, nie-
typowej broni palnej, następuje w drodze ekspertyzy kryminalistyczno-bronioznawczej
zakończonej wnioskiem biegłego. Kryminalistyczna definicja broni palnej jest modelem,
do którego odnosi się biegły, porównując cechy konstytutywne modelu z badanym realnym
przedmiotem i ustalając, czy ma on wszystkie cechy konstytutywne wymienione w definicji.
Uznanie, że konkretny egzemplarz ma wszystkie konstytutywne cechy broni palnej wymaga
określenia, jakie elementy w danym systemie i typie broni są nieodzowne do dania przy-
najmniej pojedynczego strzału, i następnie ustalenia, czy badany egzemplarz należący do
tego systemu i typu ma te nieodzowne elementy.
„niebezpieczne dla życia i zdrowia urządzenie, które w wyniku działania sprężonych gazów
powstałych na skutek spalania materiału miotającego jest zdolne do wystrzelenia pocisku
lub substancji z lufy albo elementu zastępującego lufę, a przez to do rażenia celów na
odległość z zastrzeżeniem ust. 2”.
W ustępie 2 art. 7 ustawy zdefiniowano broń palną sygnałową jako urządzenie, które
wywołuje skutek nie w postaci rażenia jak broń palna, ale w postaci efektu akustycznego
lub wizualnego. Kaliber lufy tej broni jest nie mniejszy niż 25 mm. W ust. 3 z kolei zdefi-
niowano broń palną alarmową jako „urządzenie wielokrotnego użycia, które w wyniku
działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego,
wywołuje efekt akustyczny, a wystrzelona z lufy lub elementu ją zastępującego substancja
razi cel na odległość nie większą niż 1 metr”.
W ustawowym określeniu broni palnej mieści się broń gazowa (gazowo-hukowa) jako
broń alarmowa wystrzeliwująca „substancję” w postaci gazu
. Definicję broni gazowej
zawiera Polska Norma z 17 grudnia 1990 r. PN-90 C-86100, określająca broń tego typu
jako „urządzenie w formie rewolweru, pistoletu lub w innym kształcie służące do wyrzucania
chemicznych środków obezwładniających na odległość za pomocą ładunku miotającego”.
W normie stwierdza się, że broń gazowa jest stosowana do rozprzestrzeniania chemicznych
środków obezwładniających oraz wystrzeliwania z niej nabojów akustycznych i sygnaliza-
cyjnych. Broń gazowa nie może być podatna na zmianę przeznaczenia, a szczególnie jej
konstrukcja powinna uniemożliwiać przerobienie na broń bojową i wystrzeliwanie przed-
miotów twardych (pocisków).
W przepisach prawa karnego i administracyjnego, literaturze kryminalistycznej,
encyklopediach i leksykonach spotkać można różne definicje broni palnej. W krymi-
nalistyce polskiej ukształtowała się następująca definicja: broń palna jest to niebez-
pieczny przedmiot (narzędzie), który ze względu na budowę oraz przewidziany przez
wytwórcę lub użytkownika sposób wykorzystania gazów powstających ze spalania
materiału miotającego ma zdolność wystrzelenia pocisku z energią mogącą spowo-
dować śmierć lub ciężkie obrażenia ciała człowieka8
.
Definicja ta uwzględnia następujące cechy konstytutywne broni palnej:
— broń palna wystrzeliwuje pocisk,
— pocisk ten wystrzeliwany jest siłą gazów powstających ze spalenia materiału miota-
jącego,
— energia wystrzeliwanego pocisku jest wystarczająca do spowodowania śmierci czło-
wieka lub ciężkich obrażeń ciała,
— zdolność do rażenia pociskiem zależy od konstrukcji broni i przewidzianej technologii
wystrzału — rodzaju i ilości materiału miotającego, warunków spalania, rodzaju
i masy pocisku.
Przedstawione pojęcie obejmuje wszelkie rodzaje broni palnej, począwszy od wojskowej,
przez sportową, myśliwską, urządzenia i aparaty broniopodobne aż po samodziałową,
produkowaną chałupniczo. Kwalifikowanie danego urządzenia samodziałowego, nie-
typowej broni palnej, następuje w drodze ekspertyzy kryminalistyczno-bronioznawczej
zakończonej wnioskiem biegłego. Kryminalistyczna definicja broni palnej jest modelem,
do którego odnosi się biegły, porównując cechy konstytutywne modelu z badanym realnym
przedmiotem i ustalając, czy ma on wszystkie cechy konstytutywne wymienione w definicji.
Uznanie, że konkretny egzemplarz ma wszystkie konstytutywne cechy broni palnej wymaga
określenia, jakie elementy w danym systemie i typie broni są nieodzowne do dania przy-
najmniej pojedynczego strzału, i następnie ustalenia, czy badany egzemplarz należący do
tego systemu i typu ma te nieodzowne elementy.