Nadzór nad technikami kryminalistyki jest sprawowany przez Biuro Kryminalne Komendy
Głównej Policji, do zadań którego m.in. należy monitorowanie, we współpracy z właściwymi
komórkami organizacyjnymi i jednostkami organizacyjnymi Policji, wykonywania zadań
przez specjalistów, o których mowa w art. 205 k.p.k.
Biuro to dokonuje ocen jakości pracy komórek techniki kryminalistycznej, opracowuje
coroczne zestawienia statystyczne pozwalające poznać i porównać efekty pracy techników
w różnych województwach, a także proponuje zmiany w organizacji pracy.
Nad komórkami techniki kryminalistycznej jest sprawowany nadzór:
— służbowy,
— prokuratorski,
— merytoryczny.
Nadzór służbowy prowadzony przez przełożonego w jednostce powinien obejmować
ocenę:
— wartości dowodowej zabezpieczonych przez technika śladów i dowodów rzeczo-
wych;
— jakości sporządzonej dokumentacji poglądowej;
— zaangażowania (aktywności) techników wykonujących zadania służbowe;
— roli, jaką odegrał technik w procesie wykrywczym (trafność współtworzonych wersji
kryminalistycznych, typowanie potencjalnych sprawców, planowanie czynności
procesowych — badania, eksperymenty);
— racjonalnego wykorzystania posiadanego sprzętu i środków;
— wykonania innych zadań zleconych technikowi.
Wnioski dotyczące pracy techników kryminalistyki nadzorujący przedstawia na
organizowanych w tym celu odprawach służbowych z udziałem zainteresowanych.
W trakcie udziału w czynnościach procesowych technicy kryminalistyczni podlegają
prowadzącemu czynność (wynika to z taktyczno-kryminalistycznej zasady jednoosobo-
wego kierownictwa). W zależności od formy postępowania (dochodzenie, śledztwo)
oraz poleceń prokuratora bezpośredni nadzór nad technikiem uczestniczącym w danej
czynności sprawuje kierownik grupy (prowadzącej oględziny lub innej powołanej do
przeprowadzenia czynności).
W wypadku nadzoru służbowego sprawowanego przez przełożonego opieka powinna
polegać na:
— pomocy w zdobyciu środków na zakup sprzętu i środków techniki kryminalistycznej
(obserwuje się duże różnice w wyposażeniu ogniw techniki kryminalistycznej w jed-
nostkach tego samego szczebla);
— czuwaniu nad właściwym angażowaniem techników w prowadzone czynności (eli-
minacja dokumentacji sporządzanej „na wszelki wypadek”);
— równomiernym podziale pracy;
— organizowaniu właściwej współpracy ogniwa techniki kryminalistycznej z labora-
torium kryminalistycznym komendy wojewódzkiej Policji (szkolenia, przekazywanie
informacji i wytycznych dotyczących metodyki ujawniania i zabezpieczania rzeczowych
źródeł dowodowych);
— ułatwianiu podnoszenia kwalifikacji zawodowych techników kryminalistyki.
Dostrzeżone uchybienia (w śledztwach i dochodzeniach) prokurator omawia z pro-
wadzącymi dane postępowania, w miarę potrzeby w obecności funkcjonariusza Policji
sprawującego nadzór służbowy nad postępowaniem przygotowawczym.
W rażących wypadkach niewykonania poleceń prokuratora w postępowaniu przygoto-
wawczym przełożeni wszczynają wobec winnego zaniedbań postępowanie dyscyplinarne.
Nadzór merytoryczny jest sprawowany przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne
Policji oraz laboratoria kryminalistyczne komend wojewódzkich Policji.
Dyrektor CLKP jest odpowiedzialny za zapewnienie i utrzymanie odpowiedniego po-
ziomu wykonywania ekspertyz i czynności techniczno-kryminalistycznych. W tym celu
opracowuje standardy badań kryminalistycznych oraz może zarządzić przeprowadzenie
instruktaży, szkoleń i ocen jakości pracy w laboratoriach kryminalistycznych oraz komór-
kach techniki kryminalistycznej jednostek Policji.
Do głównych zadań CLKP w tej dziedzinie należy zaliczyć:
— koordynowanie wykonywania zadań przez jednostki Policji w sferze techniczno-kry-
minalistycznej obsługi miejsc zdarzeń i badań laboratoryjnych;
— opracowywanie metod i form wykonywania zadań przez komórki i ogniwa organi-
zacyjne techniki kryminalistycznej w jednostkach Policji;
— popularyzowanie nowatorskich metod i środków ujawniania oraz zabezpieczania
śladów kryminalistycznych;
— udzielanie pomocy komórkom i ogniwom kryminalistycznym jednostek Policji
w doborze środków do realizacji ich zadań (wyposażenie podstawowych ogniw tech-
niki kryminalistycznej w profesjonalne ambulanse kryminalistyczne z odpowiednim
oprzyrządowaniem, komory cyjanoakrylowe, oświetlacze, walizki kryminalistyczne,
aparaty fotograficzne);
— organizowanie współdziałania w dziedzinie techniki kryminalistycznej z różnymi
instytucjami i organizacjami zajmującymi się problematyką kryminalistyczną.
CLKP aktywnie uczestniczy w szkoleniu techników oraz przedstawia propozycje wyposa-
żenia komórek w sprzęt i środki techniki kryminalistycznej. Należy podkreślić, iż z inicjatywy
CLKP zwiększono liczbę etatów techników kryminalistyki w jednostkach najbardziej ob-
ciążonych6
.
Do najważniejszych form nadzoru sprawowanego przez laboratoria kryminalistyczne
komend wojewódzkich Policji nad komórkami techniki kryminalistycznej w województwie
należy zaliczyć:
— ocenę jakości pracy komórek oraz dokonywanie niezbędnych zmian usprawniających
ich funkcjonowanie;
— organizowanie szkoleń dla techników kryminalistycznych (zapoznanie technika
z zakresem wykonywanych w laboratorium badań, oceną zabezpieczenia materiałów
nadsyłanych do badań, nowymi środkami do ujawniania i zabezpieczania śladów);
— organizowanie szkoleń w jednostkach (przez ekspertów laboratoriów kryminalistycz-
nych, którzy omawiają i rozwiązują problemy związane z ujawnieniem i zabezpiecze-
niem określonych rodzajów śladów);
Podsumowując, działania nadzorującego powinny zmierzać do poprawienia warunków
pracy oraz motywować techników kryminalistycznych do lepszej pracy.
Nadzór prokuratorski wynika z mocy przepisów:
— prawa karnego procesowego zawartych w rozdziale 37 kodeksu postępowania kar-
nego (nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym),
— ustawy o prokuraturze oraz
— rozporządzenia ministra sprawiedliwości
.
Nadzór ten ma na celu zapewnienie — sprawnego i zgodnego z przepisami procedury
karnej oraz regulaminu — przebiegu postępowania przygotowawczego. Polega on na
udzielaniu wytycznych prowadzącym postępowanie lub czynności oraz na systematycznym
zaznajamianiu się z aktami sprawy. W ten sposób prokurator zwraca uwagę na realizację
celów i zadań postępowania przygotowawczego.
Uwagi prokuratora dotyczące prawidłowości przeprowadzenia i udokumentowania
dowodu, dostosowania do potrzeb konkretnej sprawy liczby zgromadzonych dowodów,
przeprowadzenia ich w odpowiednim momencie i w odpowiedniej kolejności, technicznej
strony akt sprawy, a zwłaszcza przejrzystości ułożenia materiałów, numeracji kart i szaty
graficznej — pośrednio odnoszą się do specjalistów wykonujących określone zadania
w czynnościach procesowych.
Dostrzeżone uchybienia (w śledztwach i dochodzeniach) prokurator omawia z pro-
wadzącymi dane postępowania, w miarę potrzeby w obecności funkcjonariusza Policji
sprawującego nadzór służbowy nad postępowaniem przygotowawczym.
W rażących wypadkach niewykonania poleceń prokuratora w postępowaniu przygoto-
wawczym przełożeni wszczynają wobec winnego zaniedbań postępowanie dyscyplinarne.
Nadzór merytoryczny jest sprawowany przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne
Policji oraz laboratoria kryminalistyczne komend wojewódzkich Policji.
Dyrektor CLKP jest odpowiedzialny za zapewnienie i utrzymanie odpowiedniego po-
ziomu wykonywania ekspertyz i czynności techniczno-kryminalistycznych. W tym celu
opracowuje standardy badań kryminalistycznych oraz może zarządzić przeprowadzenie
instruktaży, szkoleń i ocen jakości pracy w laboratoriach kryminalistycznych oraz komór-
kach techniki kryminalistycznej jednostek Policji.
Do głównych zadań CLKP w tej dziedzinie należy zaliczyć:
— koordynowanie wykonywania zadań przez jednostki Policji w sferze techniczno-kry-
minalistycznej obsługi miejsc zdarzeń i badań laboratoryjnych;
— opracowywanie metod i form wykonywania zadań przez komórki i ogniwa organi-
zacyjne techniki kryminalistycznej w jednostkach Policji;
— popularyzowanie nowatorskich metod i środków ujawniania oraz zabezpieczania
śladów kryminalistycznych;
— udzielanie pomocy komórkom i ogniwom kryminalistycznym jednostek Policji
w doborze środków do realizacji ich zadań (wyposażenie podstawowych ogniw tech-
niki kryminalistycznej w profesjonalne ambulanse kryminalistyczne z odpowiednim
oprzyrządowaniem, komory cyjanoakrylowe, oświetlacze, walizki kryminalistyczne,
aparaty fotograficzne);
— organizowanie współdziałania w dziedzinie techniki kryminalistycznej z różnymi
instytucjami i organizacjami zajmującymi się problematyką kryminalistyczną.
CLKP aktywnie uczestniczy w szkoleniu techników oraz przedstawia propozycje wyposa-
żenia komórek w sprzęt i środki techniki kryminalistycznej. Należy podkreślić, iż z inicjatywy
CLKP zwiększono liczbę etatów techników kryminalistyki w jednostkach najbardziej ob-
ciążonych6
.
Do najważniejszych form nadzoru sprawowanego przez laboratoria kryminalistyczne
komend wojewódzkich Policji nad komórkami techniki kryminalistycznej w województwie
należy zaliczyć:
— ocenę jakości pracy komórek oraz dokonywanie niezbędnych zmian usprawniających
ich funkcjonowanie;
— organizowanie szkoleń dla techników kryminalistycznych (zapoznanie technika
z zakresem wykonywanych w laboratorium badań, oceną zabezpieczenia materiałów
nadsyłanych do badań, nowymi środkami do ujawniania i zabezpieczania śladów);
— organizowanie szkoleń w jednostkach (przez ekspertów laboratoriów kryminalistycz-
nych, którzy omawiają i rozwiązują problemy związane z ujawnieniem i zabezpiecze-
niem określonych rodzajów śladów);
— przekazywanie informacji o stosowanych metodach zabezpieczania (i wykorzystania
w postępowaniu) określonych rodzajów śladów (np. ślady zapachowe);
— prowadzenie doraźnych kontroli i udzielanie instruktaży (kontrola i ocena prowa-
dzonej przez komórkę dokumentacji);
— opiniowanie działań i potrzeb techników (recenzowanie składanych zapotrzebowań
na sprzęt i środki techniki kryminalistycznej, reprezentowanie techników kryminalistyki
na spotkaniach z kierownictwem jednostki);
— udzielanie pomocy w zakresie obsługi techniczno-kryminalistycznej miejsc zdarzeń;
— przekazywanie określonego sprzętu i środków.
Dokonana w 2009 r. zmiana ustawy o Policji stworzyła możliwość powołania w Po-
licji jednostki badawczo-rozwojowej. Jednostka ta m.in. wykonuje zadania komendanta
głównego Policji w zakresie nadzoru merytorycznego nad funkcjonowaniem laboratoriów
kryminalistycznych komend wojewódzkich Policji7
Głównej Policji, do zadań którego m.in. należy monitorowanie, we współpracy z właściwymi
komórkami organizacyjnymi i jednostkami organizacyjnymi Policji, wykonywania zadań
przez specjalistów, o których mowa w art. 205 k.p.k.
Biuro to dokonuje ocen jakości pracy komórek techniki kryminalistycznej, opracowuje
coroczne zestawienia statystyczne pozwalające poznać i porównać efekty pracy techników
w różnych województwach, a także proponuje zmiany w organizacji pracy.
Nad komórkami techniki kryminalistycznej jest sprawowany nadzór:
— służbowy,
— prokuratorski,
— merytoryczny.
Nadzór służbowy prowadzony przez przełożonego w jednostce powinien obejmować
ocenę:
— wartości dowodowej zabezpieczonych przez technika śladów i dowodów rzeczo-
wych;
— jakości sporządzonej dokumentacji poglądowej;
— zaangażowania (aktywności) techników wykonujących zadania służbowe;
— roli, jaką odegrał technik w procesie wykrywczym (trafność współtworzonych wersji
kryminalistycznych, typowanie potencjalnych sprawców, planowanie czynności
procesowych — badania, eksperymenty);
— racjonalnego wykorzystania posiadanego sprzętu i środków;
— wykonania innych zadań zleconych technikowi.
Wnioski dotyczące pracy techników kryminalistyki nadzorujący przedstawia na
organizowanych w tym celu odprawach służbowych z udziałem zainteresowanych.
W trakcie udziału w czynnościach procesowych technicy kryminalistyczni podlegają
prowadzącemu czynność (wynika to z taktyczno-kryminalistycznej zasady jednoosobo-
wego kierownictwa). W zależności od formy postępowania (dochodzenie, śledztwo)
oraz poleceń prokuratora bezpośredni nadzór nad technikiem uczestniczącym w danej
czynności sprawuje kierownik grupy (prowadzącej oględziny lub innej powołanej do
przeprowadzenia czynności).
W wypadku nadzoru służbowego sprawowanego przez przełożonego opieka powinna
polegać na:
— pomocy w zdobyciu środków na zakup sprzętu i środków techniki kryminalistycznej
(obserwuje się duże różnice w wyposażeniu ogniw techniki kryminalistycznej w jed-
nostkach tego samego szczebla);
— czuwaniu nad właściwym angażowaniem techników w prowadzone czynności (eli-
minacja dokumentacji sporządzanej „na wszelki wypadek”);
— równomiernym podziale pracy;
— organizowaniu właściwej współpracy ogniwa techniki kryminalistycznej z labora-
torium kryminalistycznym komendy wojewódzkiej Policji (szkolenia, przekazywanie
informacji i wytycznych dotyczących metodyki ujawniania i zabezpieczania rzeczowych
źródeł dowodowych);
— ułatwianiu podnoszenia kwalifikacji zawodowych techników kryminalistyki.
Dostrzeżone uchybienia (w śledztwach i dochodzeniach) prokurator omawia z pro-
wadzącymi dane postępowania, w miarę potrzeby w obecności funkcjonariusza Policji
sprawującego nadzór służbowy nad postępowaniem przygotowawczym.
W rażących wypadkach niewykonania poleceń prokuratora w postępowaniu przygoto-
wawczym przełożeni wszczynają wobec winnego zaniedbań postępowanie dyscyplinarne.
Nadzór merytoryczny jest sprawowany przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne
Policji oraz laboratoria kryminalistyczne komend wojewódzkich Policji.
Dyrektor CLKP jest odpowiedzialny za zapewnienie i utrzymanie odpowiedniego po-
ziomu wykonywania ekspertyz i czynności techniczno-kryminalistycznych. W tym celu
opracowuje standardy badań kryminalistycznych oraz może zarządzić przeprowadzenie
instruktaży, szkoleń i ocen jakości pracy w laboratoriach kryminalistycznych oraz komór-
kach techniki kryminalistycznej jednostek Policji.
Do głównych zadań CLKP w tej dziedzinie należy zaliczyć:
— koordynowanie wykonywania zadań przez jednostki Policji w sferze techniczno-kry-
minalistycznej obsługi miejsc zdarzeń i badań laboratoryjnych;
— opracowywanie metod i form wykonywania zadań przez komórki i ogniwa organi-
zacyjne techniki kryminalistycznej w jednostkach Policji;
— popularyzowanie nowatorskich metod i środków ujawniania oraz zabezpieczania
śladów kryminalistycznych;
— udzielanie pomocy komórkom i ogniwom kryminalistycznym jednostek Policji
w doborze środków do realizacji ich zadań (wyposażenie podstawowych ogniw tech-
niki kryminalistycznej w profesjonalne ambulanse kryminalistyczne z odpowiednim
oprzyrządowaniem, komory cyjanoakrylowe, oświetlacze, walizki kryminalistyczne,
aparaty fotograficzne);
— organizowanie współdziałania w dziedzinie techniki kryminalistycznej z różnymi
instytucjami i organizacjami zajmującymi się problematyką kryminalistyczną.
CLKP aktywnie uczestniczy w szkoleniu techników oraz przedstawia propozycje wyposa-
żenia komórek w sprzęt i środki techniki kryminalistycznej. Należy podkreślić, iż z inicjatywy
CLKP zwiększono liczbę etatów techników kryminalistyki w jednostkach najbardziej ob-
ciążonych6
.
Do najważniejszych form nadzoru sprawowanego przez laboratoria kryminalistyczne
komend wojewódzkich Policji nad komórkami techniki kryminalistycznej w województwie
należy zaliczyć:
— ocenę jakości pracy komórek oraz dokonywanie niezbędnych zmian usprawniających
ich funkcjonowanie;
— organizowanie szkoleń dla techników kryminalistycznych (zapoznanie technika
z zakresem wykonywanych w laboratorium badań, oceną zabezpieczenia materiałów
nadsyłanych do badań, nowymi środkami do ujawniania i zabezpieczania śladów);
— organizowanie szkoleń w jednostkach (przez ekspertów laboratoriów kryminalistycz-
nych, którzy omawiają i rozwiązują problemy związane z ujawnieniem i zabezpiecze-
niem określonych rodzajów śladów);
Podsumowując, działania nadzorującego powinny zmierzać do poprawienia warunków
pracy oraz motywować techników kryminalistycznych do lepszej pracy.
Nadzór prokuratorski wynika z mocy przepisów:
— prawa karnego procesowego zawartych w rozdziale 37 kodeksu postępowania kar-
nego (nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym),
— ustawy o prokuraturze oraz
— rozporządzenia ministra sprawiedliwości
.
Nadzór ten ma na celu zapewnienie — sprawnego i zgodnego z przepisami procedury
karnej oraz regulaminu — przebiegu postępowania przygotowawczego. Polega on na
udzielaniu wytycznych prowadzącym postępowanie lub czynności oraz na systematycznym
zaznajamianiu się z aktami sprawy. W ten sposób prokurator zwraca uwagę na realizację
celów i zadań postępowania przygotowawczego.
Uwagi prokuratora dotyczące prawidłowości przeprowadzenia i udokumentowania
dowodu, dostosowania do potrzeb konkretnej sprawy liczby zgromadzonych dowodów,
przeprowadzenia ich w odpowiednim momencie i w odpowiedniej kolejności, technicznej
strony akt sprawy, a zwłaszcza przejrzystości ułożenia materiałów, numeracji kart i szaty
graficznej — pośrednio odnoszą się do specjalistów wykonujących określone zadania
w czynnościach procesowych.
Dostrzeżone uchybienia (w śledztwach i dochodzeniach) prokurator omawia z pro-
wadzącymi dane postępowania, w miarę potrzeby w obecności funkcjonariusza Policji
sprawującego nadzór służbowy nad postępowaniem przygotowawczym.
W rażących wypadkach niewykonania poleceń prokuratora w postępowaniu przygoto-
wawczym przełożeni wszczynają wobec winnego zaniedbań postępowanie dyscyplinarne.
Nadzór merytoryczny jest sprawowany przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne
Policji oraz laboratoria kryminalistyczne komend wojewódzkich Policji.
Dyrektor CLKP jest odpowiedzialny za zapewnienie i utrzymanie odpowiedniego po-
ziomu wykonywania ekspertyz i czynności techniczno-kryminalistycznych. W tym celu
opracowuje standardy badań kryminalistycznych oraz może zarządzić przeprowadzenie
instruktaży, szkoleń i ocen jakości pracy w laboratoriach kryminalistycznych oraz komór-
kach techniki kryminalistycznej jednostek Policji.
Do głównych zadań CLKP w tej dziedzinie należy zaliczyć:
— koordynowanie wykonywania zadań przez jednostki Policji w sferze techniczno-kry-
minalistycznej obsługi miejsc zdarzeń i badań laboratoryjnych;
— opracowywanie metod i form wykonywania zadań przez komórki i ogniwa organi-
zacyjne techniki kryminalistycznej w jednostkach Policji;
— popularyzowanie nowatorskich metod i środków ujawniania oraz zabezpieczania
śladów kryminalistycznych;
— udzielanie pomocy komórkom i ogniwom kryminalistycznym jednostek Policji
w doborze środków do realizacji ich zadań (wyposażenie podstawowych ogniw tech-
niki kryminalistycznej w profesjonalne ambulanse kryminalistyczne z odpowiednim
oprzyrządowaniem, komory cyjanoakrylowe, oświetlacze, walizki kryminalistyczne,
aparaty fotograficzne);
— organizowanie współdziałania w dziedzinie techniki kryminalistycznej z różnymi
instytucjami i organizacjami zajmującymi się problematyką kryminalistyczną.
CLKP aktywnie uczestniczy w szkoleniu techników oraz przedstawia propozycje wyposa-
żenia komórek w sprzęt i środki techniki kryminalistycznej. Należy podkreślić, iż z inicjatywy
CLKP zwiększono liczbę etatów techników kryminalistyki w jednostkach najbardziej ob-
ciążonych6
.
Do najważniejszych form nadzoru sprawowanego przez laboratoria kryminalistyczne
komend wojewódzkich Policji nad komórkami techniki kryminalistycznej w województwie
należy zaliczyć:
— ocenę jakości pracy komórek oraz dokonywanie niezbędnych zmian usprawniających
ich funkcjonowanie;
— organizowanie szkoleń dla techników kryminalistycznych (zapoznanie technika
z zakresem wykonywanych w laboratorium badań, oceną zabezpieczenia materiałów
nadsyłanych do badań, nowymi środkami do ujawniania i zabezpieczania śladów);
— organizowanie szkoleń w jednostkach (przez ekspertów laboratoriów kryminalistycz-
nych, którzy omawiają i rozwiązują problemy związane z ujawnieniem i zabezpiecze-
niem określonych rodzajów śladów);
— przekazywanie informacji o stosowanych metodach zabezpieczania (i wykorzystania
w postępowaniu) określonych rodzajów śladów (np. ślady zapachowe);
— prowadzenie doraźnych kontroli i udzielanie instruktaży (kontrola i ocena prowa-
dzonej przez komórkę dokumentacji);
— opiniowanie działań i potrzeb techników (recenzowanie składanych zapotrzebowań
na sprzęt i środki techniki kryminalistycznej, reprezentowanie techników kryminalistyki
na spotkaniach z kierownictwem jednostki);
— udzielanie pomocy w zakresie obsługi techniczno-kryminalistycznej miejsc zdarzeń;
— przekazywanie określonego sprzętu i środków.
Dokonana w 2009 r. zmiana ustawy o Policji stworzyła możliwość powołania w Po-
licji jednostki badawczo-rozwojowej. Jednostka ta m.in. wykonuje zadania komendanta
głównego Policji w zakresie nadzoru merytorycznego nad funkcjonowaniem laboratoriów
kryminalistycznych komend wojewódzkich Policji7