Ujawnienie śladów mechanoskopijnych w większości wypadków nie wymaga zastosowania
zaawansowanego sprzętu i środków techniki kryminalistycznej, jednak często efekty zależą
od doświadczenia i dociekliwości ujawniającego6
. Ze względu na możliwość wystąpienia
śladów mechanoskopijnych na różnych podłożach nie sposób jest wymienić wszystkich
rodzajów materiałów dowodowych nadsyłanych do badań. Najczęściej ślady mechano-
skopijne są ujawniane:
a) w pomieszczeniach — szczególnie na przedmiotach stanowiących zabezpieczenia,
które sprawca musiał pokonać (użyć siły), aby dostać się do środka (np. drzwiach,
ramach okiennych, kratach lub żaluzjach antywłamaniowych);
b) na różnych innych przedmiotach, w miejscach działania narzędzia lub siły (np.
pojazdach, plombach, sejfach, szafach metalowych, uszkodzonych mechanicznie
dokumentach, drzewach);
c) na ciele osoby lub zwłokach (np. obrażenia powstałe w wyniku zadania ciosów
narzędziem);
d) na odzieży (np. uszkodzenia w postaci rozdarć, przecięć, otarć powierzchni).
Typowanie miejsc potencjalnego występowania śladów mechanoskopijnych powinno
opierać się na wstępnych ustaleniach dotyczących drogi poruszania się przestępcy oraz prze-
biegu zdarzenia (np. w sprawach dotyczących kradzieży pojazdów w zależności od sposobu
działania sprawcy ślady mogą występować na uszczelkach drzwi, cięgnach łączących klamki
wewnętrzne z zamkiem, w pobliżu lusterek bocznych, pokrywach bagażników). W wypadku
możliwości wystąpienia śladów na przedmiotach w miejscach, których prowadzący oględziny
z różnych przyczyn nie może poddać oględzinom (np. brak dostępu do określonych elementów
albo powierzchni), należy zabezpieczyć przedmiot lub jego część. Ślady występujące na we-
wnętrznych częściach urządzeń zamykających lub plombach są ujawniane w trakcie badań
laboratoryjnych prowadzonych przez biegłych.
Odkształcenia powierzchni można ujawnić poprzez ich kątowe oświetlenie latarką lub
innym specjalistycznym oświetlaczem.
W sytuacji, gdy ślady mechanoskopijne stanowią drobne cząstki, np. opiłki metalu,
drobiny powłok lakierniczych, fragmenty narzędzi (np. wyłamane ząbki brzeszczotów piłek)
pomocne w ich lokalizacji mogą być: magnesy, nasadki lub folie do zbierania mikrośladów.
W wypadku, kiedy sprawcy maskują ślady mechanoskopijne, np. spawy, przez ich zaszpa-
chlowanie i polakierowanie, ujawnienie tych zmian wymaga zastosowania zaawansowanych
środków i urządzeń techniki kryminalistycznej, jak: mikroskopy, defektoskopy, mierniki
grubości powłoki lakierniczej itp.
zaawansowanego sprzętu i środków techniki kryminalistycznej, jednak często efekty zależą
od doświadczenia i dociekliwości ujawniającego6
. Ze względu na możliwość wystąpienia
śladów mechanoskopijnych na różnych podłożach nie sposób jest wymienić wszystkich
rodzajów materiałów dowodowych nadsyłanych do badań. Najczęściej ślady mechano-
skopijne są ujawniane:
a) w pomieszczeniach — szczególnie na przedmiotach stanowiących zabezpieczenia,
które sprawca musiał pokonać (użyć siły), aby dostać się do środka (np. drzwiach,
ramach okiennych, kratach lub żaluzjach antywłamaniowych);
b) na różnych innych przedmiotach, w miejscach działania narzędzia lub siły (np.
pojazdach, plombach, sejfach, szafach metalowych, uszkodzonych mechanicznie
dokumentach, drzewach);
c) na ciele osoby lub zwłokach (np. obrażenia powstałe w wyniku zadania ciosów
narzędziem);
d) na odzieży (np. uszkodzenia w postaci rozdarć, przecięć, otarć powierzchni).
Typowanie miejsc potencjalnego występowania śladów mechanoskopijnych powinno
opierać się na wstępnych ustaleniach dotyczących drogi poruszania się przestępcy oraz prze-
biegu zdarzenia (np. w sprawach dotyczących kradzieży pojazdów w zależności od sposobu
działania sprawcy ślady mogą występować na uszczelkach drzwi, cięgnach łączących klamki
wewnętrzne z zamkiem, w pobliżu lusterek bocznych, pokrywach bagażników). W wypadku
możliwości wystąpienia śladów na przedmiotach w miejscach, których prowadzący oględziny
z różnych przyczyn nie może poddać oględzinom (np. brak dostępu do określonych elementów
albo powierzchni), należy zabezpieczyć przedmiot lub jego część. Ślady występujące na we-
wnętrznych częściach urządzeń zamykających lub plombach są ujawniane w trakcie badań
laboratoryjnych prowadzonych przez biegłych.
Odkształcenia powierzchni można ujawnić poprzez ich kątowe oświetlenie latarką lub
innym specjalistycznym oświetlaczem.
W sytuacji, gdy ślady mechanoskopijne stanowią drobne cząstki, np. opiłki metalu,
drobiny powłok lakierniczych, fragmenty narzędzi (np. wyłamane ząbki brzeszczotów piłek)
pomocne w ich lokalizacji mogą być: magnesy, nasadki lub folie do zbierania mikrośladów.
W wypadku, kiedy sprawcy maskują ślady mechanoskopijne, np. spawy, przez ich zaszpa-
chlowanie i polakierowanie, ujawnienie tych zmian wymaga zastosowania zaawansowanych
środków i urządzeń techniki kryminalistycznej, jak: mikroskopy, defektoskopy, mierniki
grubości powłoki lakierniczej itp.