Wykorzystanie śladów stóp w badaniach kryminalistycznych

Kazimierz

Well-known member
Członek ekipy
Ślady stóp wykorzystuje się w badaniach kryminalistycznych do identyfikacji grupowej
i indywidualnej. O możliwości ich wykorzystania decydują cechy takie jak: wielkość butów
i ich części, różne wzory urzeźbienia podeszwy, różne kształty i fasony obuwia, odmienne
cechy produkcyjne. Cechy te mają znaczenie zwłaszcza w badaniach grupowych. W procesie
identyfikacji indywidualnej wykorzystuje się właściwości obuwia powstałe w trakcie jego
eksploatacji oraz renowacji i napraw.
Istotne dla badań śladów stóp bosych i odzianych jest to, że około 80% osób ma wro-
dzone bądź nabyte zniekształcenia stóp. Wykorzystanie tych odwzorowanych w śladzie
zniekształceń, a także innych cech śladu, takich jak długość, szerokość, kształt, pozwala
niejednokrotnie na identyfikację indywidualną osoby, która dany ślad pozostawiła. Szcze-
gólnym przypadkiem jest badanie odwzorowań cech stóp wewnątrz buta na tzw. elementach
podszewkowych — przyszwie, obłożynie, zapiętku, ramce i in.8
, umożliwiające identyfikację
osoby, która użytkowała dane obuwie. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy zidentyfikuje
się obuwie (na podstawie zabezpieczonego śladu), a osoba podejrzana twierdzi, że:
— w czasie dokonania przestępstwa jeszcze tego obuwia nie posiadała,
— obuwie to nosili przez dłuższy czas inni użytkownicy,
— znalazła to obuwie, zakupiła używane itp.
Badaniami śladów stóp bosych, w których został odwzorowany układ linii papilarnych
stopy, zajmuje się dział dermatoskopii — podoskopia.
Identyfikacja obuwia na podstawie śladów zabezpieczonych na miejscu zdarzenia polega
na porównywaniu cech spodu buta, względnie śladu porównawczego wykonanego zabez-
pieczonym butem z cechami śladu dowodowego. Badania porównawcze rozpoczynają się
od oględzin śladu dowodowego i zabezpieczonego buta, oceny sposobu zabezpieczenia
i przydatności do badania. Następnie biegły traseolog identyfikuje ślad i obuwie grupowo
na podstawie: wzoru i typu obuwia, pomiarów różnych wielkości — długości, szerokości
buta i śladu oraz poszczególnych jego części. Jeżeli ślad dowodowy przedstawia fragment
spodu buta, możliwości dokonywania pomiarów są ograniczone. Śladu takiego nie należy
dyskwalifikować, jego przydatność zależy bowiem przede wszystkim od liczby i jakości cech
indywidualnych w nim odwzorowanych. Po uzyskaniu zgodności cech grupowych biegły
dokonuje szczegółowej analizy cech charakterystycznych, indywidualnych. Zalicza się do
nich: ubytki, ślady uzupełnień i innych napraw, specyficzne zdarcie zelówki i obcasa, pęk-
nięcia, obecność blaszek, podkówek, gwoździ itp. W trakcie badania cech indywidualnych
dokonuje się ich pomiarów: długości, szerokości i głębokości oraz odległości między nimi.
Zgodność cech grupowych i indywidualnych jest podstawą wydania przez biegłego opinii
co do pochodzenia śladów dowodowych. Opinia ta, w zależności od stwierdzonych przez
biegłego cech (ich liczby i jakości) może być kategoryczna (pozytywna albo negatywna)
i niekategoryczna (alternatywna) o różnym stopniu prawdopodobieństwa.
W laboratoriach kryminalistycznych prowadzi się zbiory śladów obuwia zabezpieczo-
nych na miejscach zdarzeń, a pochodzących od nieustalonych sprawców. Ze zbiorami
tymi porównuje się ślady obuwia z różnych miejsc zdarzeń. Może to pomóc w wyjaśnieniu
i powiązaniu ze sobą różnych przestępstw. Oczywiście czas przechowywania śladów
w takich zbiorach jest ograniczony ze względu na tzw. starzenie się materiału porównaw-
czego. Obuwie używane nabywa nowych cech, stare jego właściwości ulegają zatarciu,
zniekształceniu i po upływie pewnego czasu nie jest możliwe przeprowadzenie identyfikacji
indywidualnej przechowywanego śladu z zabezpieczonym obuwiem. Często prowadzone
są zbiory wzorów podeszew butów dostępnych na rynku. Zbiory te umożliwiają niejedno-
krotnie identyfikację grupową zabezpieczonych śladów dowodowych obuwia.
Ślady obuwia zawsze dostarczały cennych wskazówek w dochodzeniu przestępstw,
mimo to nie docenia się ich znaczenia w stopniu im należnym. Sprawcy muszą się na
miejsce czynu dostać, poruszać się na nim, a następnie je opuścić. Na drodze, którą muszą
przebyć, pozostawiają ślady. Śladów tych należy konsekwentnie poszukiwać, zabezpieczać
je i odpowiednio wykorzystywać — wnioskując i badając.
 
Powrót
Góra