Jest regułą w kryminalistyce, że z każdym rodzajem śladów kryminalistycznych należy
postępować ostrożnie. Reguła ta dotyczy przede wszystkim zabezpieczenia właściwości
dowodowych śladów, ale trzeba też pamiętać o tym, że niektóre z nich mogą stwarzać
zagrożenie lub być przynajmniej nieobojętne dla zdrowia. Zasadę ostrożności w pracy
z takimi materiałami trzeba stosować na każdym etapie pracy: w chwili ich ujawniania
i zabezpieczania w trakcie oględzin, podczas przygotowywania wysyłki i w trakcie badań
w laboratorium
Zagrożenia mogą być powodowane także niektórymi metodami i środkami używanymi
w kryminalistyce. Szczególne względy bezpieczeństwa powinny więc obowiązywać podczas
pracy nie tylko z odczynnikami chemicznymi, stosowanymi na przykład do identyfikacji
narkotyków, czy detektorami substancji niebezpiecznych wykorzystującymi promieniowanie
X. Nawet tak podstawowa w kryminalistyce czynność, jak ujawnianie śladów linii papilar-
nych jest związana z potencjalnym niebezpieczeństwem. Niektóre proszki daktyloskopijne
nie są obojętne dla zdrowia, substancje zaś używane w chemicznych metodach ujawniania
śladów (np. kleje cyjanoakrylowe) są szkodliwe w kontakcie ze skórą, a ich pary działają
drażniąco na błonę śluzową i są bardzo szkodliwe dla oczu
Najczęściej spotykane ślady i dowody rzeczowe uznane za stwarzające ryzyko zagrożenia
życia i zdrowia, to:
— broń palna, materiały wybuchowe,
— środki chemiczne,
— materiały pochodzenia biologicznego.
Jest oczywiste, że — oprócz wymienionych — potencjalne niebezpieczeństwo stwarzają
także te nieznane, których działania na organizm człowieka w danej chwili nie da się
przewidzieć.
Broń palna i materiały wybuchowe stanowią oczywiste zagrożenie dla życia i zdrowia.
Postępowanie z tego typu dowodami rzeczowymi powinno uwzględniać możliwość nie-
kontrolowanego wybuchu substancji prochowych. W trakcie oględzin, podczas których
ujawniono tego rodzaju materiał, należy przestrzegać następujących zasad:
1. W wypadku znalezienia broni palnej — produkowanej fabrycznie, o znanej instrukcji
obsługi — trzeba w miarę możliwości przełączyć bezpiecznik w położenie „bezpieczne”,
a następnie odłączyć magazynek, sprawdzić, czy w komorze nabojowej lub bębenku jest
nabój i rozładować broń.
2. Rozładowanie, zabezpieczenie i transportowanie każdego egzemplarza broni sa-
modziałowej, broni nieznanej, niesprawnej bądź takiej, która stwarza możliwość niekon-
trolowanego zwolnienia mechanizmu spustowego, należy uzgodnić z biegłym z dziedziny
broni palnej.
3. W każdym wypadku znalezienia niewybuchów, granatów, min, zapalników itd.
powiadomić specjalne oddziały inżynieryjne wojsk lądowych, Marynarki Wojennej lub
Straży Granicznej.
4. O fakcie znalezienia specjalnie spreparowanych materiałów wybuchowych o charak-
terze terrorystycznym lub materiałów, co do których zachodzi chociażby przypuszczenie,
że mogą być niebezpieczne, powiadomić sekcję minersko-pirotechniczną oddziałów
antyterrorystycznych Policji. Następnie uzgodnić z dowódcą taki sposób unieszkod-
liwienia danego urządzenia, który pozwoli na maksymalne wykorzystanie jego cech
dowodowych. W celu unieszkodliwienia należy stosować przede wszystkim urządzenia
działające zdalnie (automatyczne roboty rozbrajające, urządzenia rozbijające ładunek
strumieniem wody o dużym ciśnieniu) lub strzelać do ładunków z bezpiecznej odległości.
Osoby znajdujące się w potencjalnym polu rażenia powinny być ubrane w kamizelki ku-
loodporne i kaski. Za każdym razem, kiedy osoba unieszkodliwiająca ładunek znajduje
się w strefie bezpośredniego rażenia (np. rozbraja ładunek rękami lub manipulatorem),
bezwzględnie powinna ona stosować specjalny kombinezon i przeciwodłamkową tarczę.
Wykonującym takie czynności należy zapewnić asystę osoby przeszkolonej w udzielaniu
pierwszej pomocy.
postępować ostrożnie. Reguła ta dotyczy przede wszystkim zabezpieczenia właściwości
dowodowych śladów, ale trzeba też pamiętać o tym, że niektóre z nich mogą stwarzać
zagrożenie lub być przynajmniej nieobojętne dla zdrowia. Zasadę ostrożności w pracy
z takimi materiałami trzeba stosować na każdym etapie pracy: w chwili ich ujawniania
i zabezpieczania w trakcie oględzin, podczas przygotowywania wysyłki i w trakcie badań
w laboratorium
Zagrożenia mogą być powodowane także niektórymi metodami i środkami używanymi
w kryminalistyce. Szczególne względy bezpieczeństwa powinny więc obowiązywać podczas
pracy nie tylko z odczynnikami chemicznymi, stosowanymi na przykład do identyfikacji
narkotyków, czy detektorami substancji niebezpiecznych wykorzystującymi promieniowanie
X. Nawet tak podstawowa w kryminalistyce czynność, jak ujawnianie śladów linii papilar-
nych jest związana z potencjalnym niebezpieczeństwem. Niektóre proszki daktyloskopijne
nie są obojętne dla zdrowia, substancje zaś używane w chemicznych metodach ujawniania
śladów (np. kleje cyjanoakrylowe) są szkodliwe w kontakcie ze skórą, a ich pary działają
drażniąco na błonę śluzową i są bardzo szkodliwe dla oczu
Najczęściej spotykane ślady i dowody rzeczowe uznane za stwarzające ryzyko zagrożenia
życia i zdrowia, to:
— broń palna, materiały wybuchowe,
— środki chemiczne,
— materiały pochodzenia biologicznego.
Jest oczywiste, że — oprócz wymienionych — potencjalne niebezpieczeństwo stwarzają
także te nieznane, których działania na organizm człowieka w danej chwili nie da się
przewidzieć.
Broń palna i materiały wybuchowe stanowią oczywiste zagrożenie dla życia i zdrowia.
Postępowanie z tego typu dowodami rzeczowymi powinno uwzględniać możliwość nie-
kontrolowanego wybuchu substancji prochowych. W trakcie oględzin, podczas których
ujawniono tego rodzaju materiał, należy przestrzegać następujących zasad:
1. W wypadku znalezienia broni palnej — produkowanej fabrycznie, o znanej instrukcji
obsługi — trzeba w miarę możliwości przełączyć bezpiecznik w położenie „bezpieczne”,
a następnie odłączyć magazynek, sprawdzić, czy w komorze nabojowej lub bębenku jest
nabój i rozładować broń.
2. Rozładowanie, zabezpieczenie i transportowanie każdego egzemplarza broni sa-
modziałowej, broni nieznanej, niesprawnej bądź takiej, która stwarza możliwość niekon-
trolowanego zwolnienia mechanizmu spustowego, należy uzgodnić z biegłym z dziedziny
broni palnej.
3. W każdym wypadku znalezienia niewybuchów, granatów, min, zapalników itd.
powiadomić specjalne oddziały inżynieryjne wojsk lądowych, Marynarki Wojennej lub
Straży Granicznej.
4. O fakcie znalezienia specjalnie spreparowanych materiałów wybuchowych o charak-
terze terrorystycznym lub materiałów, co do których zachodzi chociażby przypuszczenie,
że mogą być niebezpieczne, powiadomić sekcję minersko-pirotechniczną oddziałów
antyterrorystycznych Policji. Następnie uzgodnić z dowódcą taki sposób unieszkod-
liwienia danego urządzenia, który pozwoli na maksymalne wykorzystanie jego cech
dowodowych. W celu unieszkodliwienia należy stosować przede wszystkim urządzenia
działające zdalnie (automatyczne roboty rozbrajające, urządzenia rozbijające ładunek
strumieniem wody o dużym ciśnieniu) lub strzelać do ładunków z bezpiecznej odległości.
Osoby znajdujące się w potencjalnym polu rażenia powinny być ubrane w kamizelki ku-
loodporne i kaski. Za każdym razem, kiedy osoba unieszkodliwiająca ładunek znajduje
się w strefie bezpośredniego rażenia (np. rozbraja ładunek rękami lub manipulatorem),
bezwzględnie powinna ona stosować specjalny kombinezon i przeciwodłamkową tarczę.
Wykonującym takie czynności należy zapewnić asystę osoby przeszkolonej w udzielaniu
pierwszej pomocy.