Szkic kryminalistyczny, podobnie jak protokół oględzin, musi być sporządzony zgodnie
z zasadami kryminalistycznymi i procesowymi. Najistotniejsze z nich to: zasada dokład-
ności, zasada komunikatywności i zasada obiektywizmu.
Zasada dokładności przejawia się w przedstawieniu z możliwie najwyższą starannością
sytuacji na miejscu zdarzenia. Dokładność szkicu osiąga się dzięki przeprowadzeniu
precyzyjnych pomiarów za pomocą przyrządów pomiarowych oraz zachowaniu skali
(pomniejszenia lub powiększenia).
Skala (podziałka) to stosunek określonej wielkości obiektu przedstawionego na szkicu do
wielkości (rzeczywistej) tego obiektu (np. odległości między dwoma śladami zaznaczonymi
na szkicu do odległości między tymi samymi śladami na miejscu zdarzenia). Skala jest wyra-
żana ułamkiem, którego licznik równa się jedności, mianownik zaś wskazuje, ile razy wymiar
rzeczywisty został zmniejszony. W wypadku powiększenia licznik wskazuje, ile razy rzeczywisty
wymiar powiększono na szkicu, a mianownik ułamka jest jednością (np. 5:1). Na szkicu można
podać tzw. skalę mianowaną w postaci np. 1cm = 5m. Skalę należy dobrać w taki sposób, aby
łatwo było przeliczać podawane wielkości, aby rysunek zajmował część centralną (około 80%
powierzchni) kartki i był czytelny. Z tego powodu skale 1:27, 1:73 itp. nie są stosowane.
Najczęściej szkice kryminalistyczne są sporządzane w następujących skalach:
— szkice ogólne w skalach: 1:100, 1:200, 1:500, 1:1000,
— szkice szczegółowe w skalach 1:50, 1:25, 1:20, 1:10,
— szkice fragmentaryczne — 1:5, 1:2, 1:1, 2:1, 5:1.
Zasada komunikatywności — ma umożliwić odtworzenie stanu obiektu z chwili oględzin.
Szkic musi być czytelny (na rysunku należy przedstawiać „istotne elementy” miejsca zda-
rzenia, a użyte znaki powinny być powszechnie zrozumiałe). Wymaga się zatem właściwego
rozmieszczenia danych na szkicu. Przyjęto następujący schemat rozmieszczania danych7
:
— w lewym górnym rogu nazwa jednostki Policji i numer sprawy (RSD, l.dz.);
— na środku u góry napis główny zawierający informacje o rodzaju szkicu, a nieco niżej
— miejscu zdarzenia i przyjętej skali;
— w prawym górnym rogu strzałka oznaczająca kierunek północny — szkic powinien
być tak zorientowany, aby strzałka była narysowana do góry;
— poniżej napisu głównego i skali rysunek, który jest najważniejszą częścią szkicu (po-
winien zajmować odpowiednio dużą powierzchnię kartki);
— u dołu po prawej stronie (w części wolnej od rysunku) objaśnienia znaków topograficznych
i kryminalistycznych, którymi oznaczono poszczególne ślady, przedmioty; data i dane
sporządzającego szkic (łącznie z podpisem); dane osób uczestniczących w oględzinach.
Zasada obiektywizmu — układ obiektów, przedmiotów, śladów przedstawionych na
szkicu powinien być zgodny z układem tych elementów na miejscu zdarzenia z chwili pro-
wadzenia oględzin. Użyte znaki kształtem przypominają rzuty szkicowanych obiektów.
Szkice przestrzeni zamkniętej (pomieszczeń) są wykonywane w tonacji czarno-białej.
W szkicach miejsc zdarzeń zaistniałych w terenie otwartym można stosować różne kolory
(niebieski na oznaczenie zbiorników wodnych, zielony dla roślinności: drzewa, parki, lasy,
brązowy i żółty dla dróg). Wszystkie szkice są wykonywane za pomocą środka kryjącego,
którego nie można usunąć z podłoża (jeżeli w początkowej fazie sporządzania był wyko-
rzystywany ołówek, należy go poprawić, np. cienkopisem). Bardzo ważne jest precyzyjne
określenie granic obiektu (obszaru), który zostanie przedstawiony na szkicu. Obiekty
należy rysować zgodnie z zasadą: od ogółu do szczegółu w następującej kolejności:
— kontury obiektu (obszaru), w którym zaistniało zdarzenie;
— elementy charakterystyczne dla szkicowanego obiektu (obszaru) oraz obiekty, do
których odnoszono ślady (SPO);
— przedmioty i ślady znajdujące się w danym obiekcie lub na danym obszarze.
Zgodnie z powyższą zasadą, wykonując szkic pomieszczenia w rzucie poziomym, należy
narysować linie przedstawiające podłogę oraz linie wskazujące na grubość ścian pomiesz-
czenia (przekrój poziomy ścian), zaznaczyć otwory okienne i drzwiowe, a także narysować
znajdujące się w pomieszczeniu meble, przedmioty i ślady (ich rzuty poziome).
Wykonanie szkicu kilku pomieszczeń rozpoczyna się od zaznaczenia konturów ze-
wnętrznych budynku (lub mieszkania), następnie ścian zewnętrznych i wewnętrznych
— oddzielających pomieszczenia.
Czytelność szkicu zwiększa zastosowanie linii o różnej grubości. Liniami ciągłymi grubymi
są zaznaczane kontury obiektów, np. krawędzie dróg, ściany zewnętrzne budynków, pomiesz-
czeń. Liniami ciągłymi średniej grubości są rysowane przedmioty i ślady występujące na danym
obszarze, np. ślady i pojazdy na drodze, ślady i meble w pomieszczeniu. Liniami ciągłymi cien-
kimi są rysowane cechy szczególne śladów, przedmiotów. Grubość linii jest kwestią umowną,
należy jednak pamiętać o zachowaniu odpowiednich proporcji (zastosowana linia gruba nie
może utrudniać przeprowadzenia pomiarów odległości ze szkicu). Liniami przerywanymi są
rysowane obiekty znajdujące się wewnątrz innych obiektów (np. broń leżąca w szafce) lub
zasłonięte przez te obiekty (np. plama na podłodze przykrytej dywanem).
z zasadami kryminalistycznymi i procesowymi. Najistotniejsze z nich to: zasada dokład-
ności, zasada komunikatywności i zasada obiektywizmu.
Zasada dokładności przejawia się w przedstawieniu z możliwie najwyższą starannością
sytuacji na miejscu zdarzenia. Dokładność szkicu osiąga się dzięki przeprowadzeniu
precyzyjnych pomiarów za pomocą przyrządów pomiarowych oraz zachowaniu skali
(pomniejszenia lub powiększenia).
Skala (podziałka) to stosunek określonej wielkości obiektu przedstawionego na szkicu do
wielkości (rzeczywistej) tego obiektu (np. odległości między dwoma śladami zaznaczonymi
na szkicu do odległości między tymi samymi śladami na miejscu zdarzenia). Skala jest wyra-
żana ułamkiem, którego licznik równa się jedności, mianownik zaś wskazuje, ile razy wymiar
rzeczywisty został zmniejszony. W wypadku powiększenia licznik wskazuje, ile razy rzeczywisty
wymiar powiększono na szkicu, a mianownik ułamka jest jednością (np. 5:1). Na szkicu można
podać tzw. skalę mianowaną w postaci np. 1cm = 5m. Skalę należy dobrać w taki sposób, aby
łatwo było przeliczać podawane wielkości, aby rysunek zajmował część centralną (około 80%
powierzchni) kartki i był czytelny. Z tego powodu skale 1:27, 1:73 itp. nie są stosowane.
Najczęściej szkice kryminalistyczne są sporządzane w następujących skalach:
— szkice ogólne w skalach: 1:100, 1:200, 1:500, 1:1000,
— szkice szczegółowe w skalach 1:50, 1:25, 1:20, 1:10,
— szkice fragmentaryczne — 1:5, 1:2, 1:1, 2:1, 5:1.
Zasada komunikatywności — ma umożliwić odtworzenie stanu obiektu z chwili oględzin.
Szkic musi być czytelny (na rysunku należy przedstawiać „istotne elementy” miejsca zda-
rzenia, a użyte znaki powinny być powszechnie zrozumiałe). Wymaga się zatem właściwego
rozmieszczenia danych na szkicu. Przyjęto następujący schemat rozmieszczania danych7
:
— w lewym górnym rogu nazwa jednostki Policji i numer sprawy (RSD, l.dz.);
— na środku u góry napis główny zawierający informacje o rodzaju szkicu, a nieco niżej
— miejscu zdarzenia i przyjętej skali;
— w prawym górnym rogu strzałka oznaczająca kierunek północny — szkic powinien
być tak zorientowany, aby strzałka była narysowana do góry;
— poniżej napisu głównego i skali rysunek, który jest najważniejszą częścią szkicu (po-
winien zajmować odpowiednio dużą powierzchnię kartki);
— u dołu po prawej stronie (w części wolnej od rysunku) objaśnienia znaków topograficznych
i kryminalistycznych, którymi oznaczono poszczególne ślady, przedmioty; data i dane
sporządzającego szkic (łącznie z podpisem); dane osób uczestniczących w oględzinach.
Zasada obiektywizmu — układ obiektów, przedmiotów, śladów przedstawionych na
szkicu powinien być zgodny z układem tych elementów na miejscu zdarzenia z chwili pro-
wadzenia oględzin. Użyte znaki kształtem przypominają rzuty szkicowanych obiektów.
Szkice przestrzeni zamkniętej (pomieszczeń) są wykonywane w tonacji czarno-białej.
W szkicach miejsc zdarzeń zaistniałych w terenie otwartym można stosować różne kolory
(niebieski na oznaczenie zbiorników wodnych, zielony dla roślinności: drzewa, parki, lasy,
brązowy i żółty dla dróg). Wszystkie szkice są wykonywane za pomocą środka kryjącego,
którego nie można usunąć z podłoża (jeżeli w początkowej fazie sporządzania był wyko-
rzystywany ołówek, należy go poprawić, np. cienkopisem). Bardzo ważne jest precyzyjne
określenie granic obiektu (obszaru), który zostanie przedstawiony na szkicu. Obiekty
należy rysować zgodnie z zasadą: od ogółu do szczegółu w następującej kolejności:
— kontury obiektu (obszaru), w którym zaistniało zdarzenie;
— elementy charakterystyczne dla szkicowanego obiektu (obszaru) oraz obiekty, do
których odnoszono ślady (SPO);
— przedmioty i ślady znajdujące się w danym obiekcie lub na danym obszarze.
Zgodnie z powyższą zasadą, wykonując szkic pomieszczenia w rzucie poziomym, należy
narysować linie przedstawiające podłogę oraz linie wskazujące na grubość ścian pomiesz-
czenia (przekrój poziomy ścian), zaznaczyć otwory okienne i drzwiowe, a także narysować
znajdujące się w pomieszczeniu meble, przedmioty i ślady (ich rzuty poziome).
Wykonanie szkicu kilku pomieszczeń rozpoczyna się od zaznaczenia konturów ze-
wnętrznych budynku (lub mieszkania), następnie ścian zewnętrznych i wewnętrznych
— oddzielających pomieszczenia.
Czytelność szkicu zwiększa zastosowanie linii o różnej grubości. Liniami ciągłymi grubymi
są zaznaczane kontury obiektów, np. krawędzie dróg, ściany zewnętrzne budynków, pomiesz-
czeń. Liniami ciągłymi średniej grubości są rysowane przedmioty i ślady występujące na danym
obszarze, np. ślady i pojazdy na drodze, ślady i meble w pomieszczeniu. Liniami ciągłymi cien-
kimi są rysowane cechy szczególne śladów, przedmiotów. Grubość linii jest kwestią umowną,
należy jednak pamiętać o zachowaniu odpowiednich proporcji (zastosowana linia gruba nie
może utrudniać przeprowadzenia pomiarów odległości ze szkicu). Liniami przerywanymi są
rysowane obiekty znajdujące się wewnątrz innych obiektów (np. broń leżąca w szafce) lub
zasłonięte przez te obiekty (np. plama na podłodze przykrytej dywanem).